Ortodonti

Ortodonti

1. Ortodonti Nedir?
2. Ortodonti Hangi Rahatsızlıklar ile İlgilenir?
3. Ortodontik Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ortodonti Nedir?

Ortodonti, dişlerin ve çene yapısının düzeltilmesi ve hizalanmasıyla ilgilenen diş hekimliği branşıdır. Ortodonti, doğuştan gelen veya sonradan oluşan diş ve çene problemlerini teşhis etmek, önlemek ve tedavi etmek amacıyla kullanılan bir dizi yöntemden oluşur. Bu tedavi yöntemleriyle dişlerin uygun pozisyonda hizalanması, çene ilişkilerinin düzeltilmesi ve estetik bir gülüşün elde edilmesi hedeflenir. Ortodontik tedavi, çocukluktan yetişkinliğe kadar her yaşta uygulanabilir. Ortodontistler, çeşitli diş ve çene problemlerini teşhis etmek ve uygun tedavi planlarını oluşturmak için muayene, röntgen incelemesi ve diğer tanı yöntemlerini kullanır.

Temizlenmesi zor olan çapraşık dişlerin tedavi edilmemesi diş kayıplarına ve periodontal ya da diğer diş eti problemlerine neden olabilir. Ayrıca alt ve üst çene kemiğinin kafatasına göre önde ya da arkada olması, çene kaslarında fazla baskıya neden olur ve temporomandibular eklemler bozukluklarına, baş, omuz ve sırtta ağrıya yol açabilir.  Ortodontik tedavi uygulamaları tüm bu sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olur ve aynı zamanda estetik olarak daha iyi bir görünüm elde edilmesine de katkı sağlar.

Ortodonti Hangi Rahatsızlıklar ile İlgilenir?

Ortodonti bölümü, diş ve çene yapısındaki yanlış pozisyonlardan kaynaklanan rahatsızlıkların tanı ve tedavisiyle ilgilenir. Bu rahatsızlıklar genellikle çapraşık dişler olarak ortaya çıkar, ancak bazen aralıklı dişler veya asimetrik konumlanmalar da görülebilir.

Ayrıca süt dişlerinin erken kaybedilmesi ya da kalıcı dişlerin eksik olması gibi durumlar da ortodonti bölümünü ilgilendiren problemler arasındadır. Çene yapısıyla ilgili sorunlar da alt veya üst çenenin önde ya da arkada olması gibi şekillerde kendini gösterebilir ve ortodonti bölümü bu sorunların tedavisiyle ilgilenir.

Ortodonti bölümün ilgilendiği rahatsızlıklar arasında şunlar bulunur:

• Çapraşık Dişler: Dişlerin uygun bir şekilde hizalanmaması ve sıkışması durumudur. Bu durumda dişler arasında boşluklar olabilir veya dişler birbirine yakın durabilir. Dişlerin çapraşık olması, diş fırçalama ve temizleme işlemlerini zorlaştırabilir ve diş çürüğü ve diş eti hastalığı riskini artırabilir, estetik görüntüyü bozabilir. Kişiye özel tedavi yöntemleri, çene yapısına ve çapraşıklığın şiddetine bağlı olarak belirlenir.
• Aralıklı Dişler: Özellikle ön dişlerde küçük diş boyutu veya kalın diş eti lifleri nedeniyle aralıklar meydana gelebilir. Bu durum estetik açıdan rahatsız edici olabilir ve ortodontik tedavi yöntemleri, diş boyutlarının restorasyonu veya estetik dolgu işlemi ile kapatılabilir.
• Dönük Dişler: Sağa veya sola dönük olan dişler diğer dişlerin yerleşimini etkileyerek çapraşıklığa yol açabilir. Rotasyonlu dişler olarak da adlandırılan dönük dişlerin ortodontik tedavi yöntemleri ile düzeltilebilir.
• Gömülü Dişler: Kemik ve yumuşak doku arasında kalan dişler zamanla diğer dişlere zarar verebilir. En sık rastlanan gömülü dişler, 20 yaş dişleri ve köpek dişleridir. Tedavi yöntemleri diğer dişlere zarar vermeden gömülü dişin çıkarılmasını içerir.
• Eksik Dişler: Doğuştan eksik dişler, diş kavsi bozukluğuna neden olabilir. Bu durumda eksik diş bölgesi, protez diş uygulaması veya diğer dişlerin kapatılması ile tedavi edilebilir.
• Orta Hat Uyuşmazlığı: Üst ve alt kesici dişler arasındaki hattın doğru hizalanması önemlidir. Sağa veya sola kaymış orta hat, kapanış bozukluğu olarak kabul edilir ve tedavi edilmelidir.
• Kapanış Bozuklukları: Örtülü kapanış, üst dişlerin fazla uzaması sonucu alt dişlerin az veya hiç gözükmediği durumdur. Çapraz kapanış veya ters kapanış, çene kapanırken dişlerin çapraz olarak basmasıdır. Ön veya arka açık kapanış ise dişlerin birbiri üzerine tam olarak temas etmemesi durumudur.
• Çene Darlığı: Üst veya alt çenenin diğerine oranla daha dar olması arka dişlerin çapraz kapanışa neden olabilir.
• İleri Çene: Üst veya alt çenenin diğerine göre daha önde olması yeme ve konuşma bozukluklarına neden olmaktadır.

Ortodontik Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ortodontik tedavi yöntemleri, bireyin dişlerinin ve çene yapısının düzeltilmesi ve hizalanması için kullanılan çeşitli teknikleri içerir. Bu yöntemler arasında şunlar bulunur:

• Sabit Braketler: Metal veya seramik braketler, dişlerin üzerine yapıştırılan küçük parçalardır. Braketler, dişlere bağlı olan teller yardımıyla dişleri hareket ettirerek hizalanmalarını sağlar. Sabit braketler, dişlerin istenilen konuma doğru kontrollü bir şekilde hareket etmesini sağlar. Bu yöntem, çeşitli ortodontik problemlerin düzeltilmesinde etkili bir seçenektir.
• • Metal Braketler: Bu, teller ve braketler kullanılarak yapılan geleneksel ortodontik tedavidir. Dişlere yapıştırılan braketler, metal tellerle birbirine bağlanır. Bu teller, dişlerin hareketini kontrol etmek için ayarlanabilir ve düzenli aralıklarla kontrol edilir.
  • Seramik Braketler: Seramik braketler, metal braketlerden daha az belirgin olması için beyaz veya diş rengindedir. Ancak, metal braketlerden daha kırılgan olduğu için daha az dayanıklıdır.

• Şeffaf Plaklar (Alignerler): Şeffaf plaklar, özel olarak tasarlanmış ve kişiye özel üretilen şeffaf plastik apareylerdir. Bu plaklar, dişlerin hareketini sağlamak için düzenli olarak değiştirilir. Her bir plak, dişleri bir sonraki aşamaya doğru hareket ettirir. Şeffaf plaklar, estetik kaygıları olan bireyler için popüler bir seçenektir, çünkü görünürlükleri daha azdır.
• Lingual Braketler: Lingual braketler, dişlerin arka yüzeyine, yani dil tarafına yapıştırılan braketlerdir. Bu sayede braketler, dışarıdan görünmez hale gelir. Lingual braketler, estetik kaygıları olan bireyler için tercih edilebilir. Ancak dil temasına bağlı olarak konuşma ve dil rahatsızlığına neden olabilir.
• Fonksiyonel Apareyler: Fonksiyonel apareyler, alt ve üst çeneler arasındaki ilişkiyi düzeltmek amacıyla kullanılır. Bu apareyler, çene gelişimini ve büyümesini etkileyerek uygun bir çene ilişkisi oluşturmayı hedefler. Fonksiyonel apareyler genellikle çocuklarda kullanılır ve büyüme potansiyeli olan çene problemlerinin tedavisinde etkilidir.
• Invisalign: Bu, şeffaf, özel yapılmış diş plakları ile yapılan bir tedavidir. Bu plaklar dişlerinize uygun olarak tasarlanır ve belirli aralıklarla değiştirilir. Invisalign, geleneksel braketlerden daha az belirgin olduğu için popülerdir.
• Cerrahi Ortodontik Tedavi: Bazı durumlarda, çene yapısındaki ciddi uyumsuzluklar cerrahi müdahale gerektirebilir. Bu tedavi genellikle ortodontik tedaviye ek olarak gerçekleştirilir ve çene yapısının düzeltilmesine yardımcı olur.